ทำความรู้จัก Six Thinking Hats หมวก 6 ใบ
กับวิธีคิด 6 แบบ
มีแนวคิดมากมายที่จะช่วยทำให้เราเดินไปในทางที่ถูกต้อง วันนี้ Marketing you know? ได้หยิบเอาเรื่องราวของแนวคิด Six
Thinking Hats หรือที่เรารู้จักกันดีว่า ทฤษฎีหมวก 6 ใบ
แนวคิดนี้เกิดจาก ดร.เอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน เป็นผู้ริเริ่มแนวความคิด
เกี่ยวกับการคิดนอกกรอบ จนได้พัฒนาเป็นแนวคิดที่เรียกว่า "Six
Thinking Hats" ซึ่งเป็นวิธีคิดที่มีมุมมองแบบ "รอบด้าน"
ความคิดสร้างสรรค์ถือเป็นสิ่งสำคัญ
ซึ่งจากแนวคิดก็ได้มีการประยุกต์ใช้ทั้งในการจัดการ การกำหนดกลยุทธ์
และความเข้าใจลูกค้า รวมถึงการแก้ไขปัญหาต่างๆ
6 หมวกการคิด
จึงเป็นแนวคิดที่ถูกนำเสนอออกมาเพื่อช่วยจัดระเบียบการคิด
ทำให้วิธีคิดมีประสิทธิภาพมากขึ้น อย่างเช่นบริษัท ไอบีเอ็ม และเซลส์
ก็ได้มีการหยิเอาแนวคิดดังกล่าวไปใช้
โดยที่หมวกแต่ละใบเป็นการนำเสนอทางเลือกที่เป็นไปได้ตามมุมมองต่างๆ
ของปัญหา
การสวมหมวกทีละใบในแต่ละครั้งก็เพื่อให้เราคิดไปในทางใดทางหนึงเฉพาะนั่นจะทำให้ความคิดสามารถแสดงออกได้อย่างอิสระ
สามารถหลีกเลี่ยงความขัดแย้งที่ไม่จำเป็นได้
และยังเป็นการดึงเอาศักยภาพของแต่ละคนมาใช้โดยที่ไม่รู้ตัว
ที่นี้เราลองมาดูกันดีกว่าว่า Six Thinking
Hats จะประกอบด้วยหมวก 6 ใบ 6 สี คือมีอะไรบ้าง
White Hat หมวกสีขาว
สีขาวเป็นสีที่ชี้ให้เห็นถึงความเป็นกลาง
เกี่ยวข้องกับข้อเท็จจริง จำนวนตัวเลข เมื่อสวมหมวกสีนี้ หมายความว่าที่ประชุมต้องการข้อเท็จจริงเท่านั้น โดยใช้หมวกขาวในการเริ่มต้นกระบวนการคิด
เพื่อเป็นพื้นฐานของความคิดที่กำลังจะเกิดขึ้น แต่เราก็ใช้หมวกขาวในตอนท้าย
ของกระบวนการได้เหมือนกัน เพื่อทำการประเมิน อย่างเช่นข้อเสนอโครงการต่าง ๆ
ของเราเหมาะสมกับข้อมูลที่มีอยู่หรือไม่ เพื่อหาข้อสรุปโดยไม่คำนึงถึงทัศนคติหรือความคิดเห็นใด
ๆ
Red Hat หมวกสีแดง
สีแดงเป็นสีที่แสดงถึงอารมณ์และความรู้สึกสัญชาตญาณและลางสังหรณ์
เมื่อสวมหมวกสีนี้ เราสามารถบอกความรู้สึกของตนเองว่าชอบ ไม่ชอบ ดี ไม่ดี
ซึ่งส่วนใหญ่การแสดงอารมณ์จะไม่มีเหตุผลประกอบ
ความคิดความเข้าใจในสถานการณ์บางอย่างเกิดขึ้นโดยทันที เป็นผลจากประสบการณ์ที่สั่งสมมานาน
เป็นการตัดสินใจที่ไม่มีรายละเอียด หรืออธิบายได้ด้วยคำพูด
เช่นเวลาที่คุณจำเพื่อนคนหนึ่งได้ คุณก็จำได้ในทันที
Black Hat หมวกสีดำ
สีดำ เป็นสีที่แสดงถึงความโศกเศร้า
และการปฏิเสธ การสวมหมวกสีนี้ ต้องพูดถึงจุดด้อย อุปสรรคโดยมีเหตุผลประกอบ
หมวกสีดำช่วยชี้ให้เราเห็นว่าสิ่งใดผิด สิ่งใดไม่สอดคล้องและสิ่งใดใช้ไม่ได้
มันช่วยปกป้องเราจาการเสียเงิน และพลังงาน
ช่วยป้องกันไม่ให้เราทำอะไรอย่างโง่เขลาเบาปัญญาและผิดกฎหมาย หมวกสีดำ
เป็นหมวกคิดที่มีเหตุมีผลเสมอ เพราะในการวิพากษ์วิจารณ์
หรือวิเคราะห์สิ่งใดจะต้องมีการคิดแบบเป็นเหตุเป็นผลรองรับ
ไม่มีอารมณ์มาเกี่ยวข้อง ผู้บริหารจะใช้หมวกสีดำ
เพื่อพิจารณาว่าสิ่งที่จะทำนั้นเหมาะสมกับประสบการณ์และความเหมาะสมหรือไม่
Yellow Hat หมวกสีเหลือง
สีเหลือง คือสีของแสงแดด
และความสว่างสดใส การคาดการณ์ในทางบวก ความคิดเชิงบวก เป็นการมองโลกในแง่ดี
เมื่อสวมหมวกสีนี้ การคิดเชิงบวกเป็นการเปิดโอกาสให้พัฒนาและสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ
จะเกิดขึ้น ดังนั้น การคิดเชิงบวกต้องผสมผสานความสงสัยอยากรู้ ความสุข
ความต้องการและความกระหายที่จะทำสิ่งต่าง ๆ ให้เกิดขึ้น
เป็นเหมือนกับความหวังที่กำลังเกิดขึ้น
Green Hat หมวกสีเขียว
สีเขียว
เป็นสีที่แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ และการเจริญเติบโต เมื่อสวมหมวกสีนี้
จะมีความคิดนอกกรอบที่มีความสัมพันธ์กับความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
ซึ่งถูกกำหนดจากระบบความคิดของประสบการณ์ และความคิดนอกกรอบนั้น จะอาศัยข้อมูลจาก
ระบบของตัวเราเอง เปรียบเสมือนต้นไม้ที่ให้ความสดชื่น
ผู้บริหารจะใช้หมวกสีนี้เมื่อมีความคิดใหม่ ๆ แตกต่างจากแนวทางเดิม
เพื่อเป็นการเปิดโอกาสให้กับการปรับปรุง สร้างสรรค์และพัฒนา
Blue Hat หมวกสีน้ำเงิน
สีน้ำเงินเป็นสีที่ให้ความรู้สึกสงบ
จะเป็นเหมือนท้องฟ้า หมวกนี้เกี่ยวกับการควบคุม การบริหารกระบวนการคิด
หรือการจัดระเบียบการคิด เพื่อให้เกิดความชัดเจน ในเรื่องของความคิดรวบยอด ข้อสรุป
การยุติข้อขัดแย้ง การมองเห็นภาพและการดำเนินการที่มีขั้นตอนเป็นระบบ
หมวกสีน้ำเงินมักเป็นบทบาทของหัวหน้า ทำหน้าที่ควบคุมบทบาทของสมาชิก ควบคุมการดำเนินการประชุม
การทำงาน ควบคุมการใช้กระบวนการคิด การสรุปผล เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ต้องการ
อย่างไรก็ตามทุกคนก็สามารถสวมหมวกสีน้ำเงิน ควบคุมบทบาทของหัวหน้าได้เช่นกัน
เพื่อควบคุมความคิดทั้งหมด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น